राज्य ऊर्जा कार्यक्षमता निर्देशांक २०२१-२२

State Energy Efficiency Index 2021-22 

(राज्य ऊर्जा कार्यक्षमता निर्देशांक २०२१-२२)

पार्श्वभूमी:

ऊर्जा मंत्रालयाकडून जारी

Bureau of Energy Efficiency (BEE) – Alliance for an Energy-Efficient Economy (AEEE)

आर्थिक वर्ष 2020-21 आणि 2021-22 साठी ऊर्जा कार्यक्षमतेच्या अंमलबजावणीमध्ये राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या वार्षिक प्रगतीचे मूल्यांकन

उद्दिष्ट:

राज्यांमध्ये डीकार्बोनायझेशनच्या प्रयत्नांना चालना देणे

राज्यांना ऊर्जा कार्यक्षमतेत बदल घडवून आणण्यास मदत करणे

SDGs आणि NDC च्या पूर्ततेसाठी शिफारसींची रूपरेषा तयार करणे

क्रमवारी:

Front Runner Category (>60 points): कर्नाटक

Achiever Category (50-60 points): आसाम

महाराष्ट्र Achiever Category मध्ये तिसऱ्या स्थानी

भारतातील ऊर्जा क्षेत्र:

Fossil fuel (६०% वाटा) – कोळसा, गॅस, डिझेल

Non-fossil fuel (४०% वाटा) – पवन ऊर्जा, सौर ऊर्जा

भारतीय ऊर्जा क्षेत्रासमोरील समस्या:

कमी प्लांट लोड फॅक्टर

वीज नुकसान – २०%

राज्य वीज मंडळांची खराब कामगिरी

खाजगी आणि परदेशी उद्योजकांची मर्यादित भूमीका

स्त्रोतांची कमतरता

सरकारी उपक्रम:

UDAY (Ujjwal Discom Assurance Yojana) – वीज नुकसान कमी करण्यासाठी सुरू करण्यात आली होती. परंतु २०१९ मध्ये बंद करण्यात आली.

सौभाग्य योजना – ग्रामीण भागातील वीज जोडणी नसलेल्या कुटुंबांना वीज जोडणी देण्यासाठी सुरू.