● जागतिक लसीकरण सप्ताह (WIW) हा एक जागतिक आरोग्य सेवा कार्यक्रम आहे, जो दरवर्षी एप्रिलच्या शेवटच्या आठवड्यात 24 ते 30 तारखेदरम्यान साजरा केला जातो.
उद्देश
● लसीच्या वापराला प्रोत्साहन देणे आणि सर्व वयोगटातील लोकांना संसर्गजन्य रोगांपासून संरक्षण देणे आहे.
● जागतिक आरोग्य संघटना (WHO), विविध आंतरराष्ट्रीय आणि स्थानिक गटांच्या सहकार्याने, स्थानिक समुदायांना लसीद्वारे प्रतिबंधित करता येणाऱ्या आजारांपासून संरक्षण देण्यासाठी आणि विविध मोहिमा आणि उपक्रम राबवून शिक्षण देण्यासाठी या जागतिक कार्यक्रमात एकत्र आली.
● WIW 2024 उपक्रम प्रभावी लसीकरण कार्यक्रम सुरू करण्यासाठी आवश्यक तांत्रिक सहाय्य आणि माहिती प्रदान करण्यात सरकारला मदत करण्याबरोबरच लसीकरण आणि लसीकरणाचे महत्त्व अधोरेखित करण्यावर लक्ष केंद्रित करतात.
● विषाणू किंवा जीवाणूंमुळे होणारे संसर्गजन्य रोग जे लसीकरणाद्वारे रोखता येतात त्यांना लसीकरण प्रतिबंधक रोग (VPDs) म्हणून ओळखले जाते. हे VPD अजूनही 5 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांमध्ये मृत्यूचे प्रमुख कारण आहेत.
● लसीकरणामुळे मुलांमध्ये VPDs आणि प्रौढांमध्ये पोलिओ, घटसर्प, धनुर्वात, कोविड-19 इत्यादींसह इतर संसर्गजन्य रोगांना आळा घालण्यास मदत होऊ शकते.
जागतिक लसीकरण सप्ताह 2025 ची थीम
● या वर्षी, 2025 मध्ये, जागतिक लसीकरण सप्ताहाची थीम ” सर्वांसाठी लसीकरण मानवतेने शक्य आहे ” आहे.
● ही थीम जीव वाचवण्यासाठी आणि रोग रोखण्यासाठी लसीकरणातील कामगिरी आणि सतत प्रयत्नांवर प्रकाश टाकते, वय किंवा स्थान काहीही असो, प्रत्येकाला जीवनरक्षक लसी उपलब्ध असतील याची खात्री करण्यासाठी जागतिक वचनबद्धतेवर भर देते.
जागतिक लसीकरण सप्ताहाचा इतिहास
● जागतिक लसीकरण सप्ताहाला मे 2012 मध्ये जागतिक आरोग्य सभेने (WHO ची निर्णय घेणारी संस्था) मान्यता दिली.
● पहिला जागतिक लसीकरण सप्ताह 2012 मध्ये साजरा करण्यात आला ज्यामध्ये जागतिक स्तरावर 180 हून अधिक देशांनी भाग घेतला.
● 2012 पूर्वी, जागतिक स्तरावर विविध प्रदेशांमध्ये लसीकरण सप्ताहाच्या कार्यक्रमांची वेळ वेगवेगळी होती.
लसीकरणाचे महत्त्व
● लसी आजारी पडण्याची शक्यता कमी करतात आणि योग्य वेळी लसीकरण केल्याने मदत होऊ शकते
● शरीराला हानी न पोहोचवता रोगप्रतिकारक शक्ती सक्रिय करणे
● धोकादायक आणि संसर्गजन्य संसर्गजन्य जीवांपासून संरक्षण
● रोग निर्माण करणाऱ्या जीवाचा इतरांमध्ये प्रसार रोखणे
● जीवनमान सुधारणे