● 51 वी G7 शिखर परिषद , G7 संघटनेची 57 वी वार्षिक बैठक, 16 ते 17 जून 2025 या कालावधीत कानानस्किस , अल्बर्टा , कॅनडा येथे आयोजित करण्यात आली होती.
● 2002 मधील 28 व्या G8 शिखर परिषदेनंतर कानानस्किस येथे होणारी ही दुसरी G7 शिखर परिषद होती, आणि कॅनडामध्ये आयोजित केलेली सातवी शिखर परिषद होती.

परिषदेतील महत्वाचे मुद्दे

● कॅनडातील अल्बर्टा येथील कनानास्किस येथे १५ ते १७ जून दरम्यान झालेल्या ५७ व्या G7 शिखर परिषदेने एक महत्त्वाचा राजनैतिक मंच म्हणून काम केले जिथे नेत्यांनी आंतरराष्ट्रीय मुद्द्यांवर चर्चा केली.
● इस्रायल-इराण संघर्ष, अणुप्रसार अप्रसार, महामारीनंतर जागतिक व्यापाराचे पुनरुज्जीवन, एआय नियमन, डिजिटल समावेशन आणि हवामान कृती यासारख्या प्रमुख चर्चा झाल्या.
● या शिखर परिषदेत गतिमान भू-राजकीय संवाद आणि क्रांतिकारी आर्थिक वाटाघाटींचा समावेश होता.
● लोकशाही शासनव्यवस्था मजबूत करण्यासाठी, आर्थिक सार्वभौमत्वाचे रक्षण करण्यासाठी आणि खंडांमध्ये ऊर्जा सुरक्षा साध्य करण्यासाठी बहुपक्षीय सहकार्यावर भर देण्यात आला.
● देशांनी समावेशक विकास, निष्पक्ष व्यापार यंत्रणा आणि तंत्रज्ञानाच्या नीतिमत्तेद्वारे लोकशाही संस्थांचे रक्षण करण्यावरही भर दिला.
● अशा प्रकारे G7 शिखर परिषदेने आंतरराष्ट्रीय मुत्सद्देगिरी, शांतता निर्माण आणि विखंडित जागतिक परिदृश्यात शाश्वत प्रगतीसाठी कोनशिला म्हणून त्याची प्रासंगिकता पुन्हा एकदा सिद्ध केली.

भारताची भूमिका

● भारताला जी- 7 गटात प्रमुख पाहुणे म्हणून आमंत्रित करण्यात आले होते.
● दहशतवादाविरुद्ध भारताच्या भूमिकेला दुजोरा देत , पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी G7 च्या नेत्यांना दहशतवादाविरुद्ध जागतिक कारवाईला चालना देण्याचे आवाहन केले आहे आणि त्याला “प्रोत्साहन आणि समर्थन” देणाऱ्यांवर कठोर कारवाई करण्याची गरज अधोरेखित केली आहे.

G7 शिखर परिषद म्हणजे काय?

● G7 शिखर परिषद ही एक वार्षिक बैठक आहे जिथे जगातील सात श्रीमंत आणि सर्वात शक्तिशाली देशांचे नेते एकत्र येतात.
● हे देश कॅनडा, फ्रान्स, जर्मनी, इटली, जपान, युनायटेड किंग्डम आणि अमेरिका आहेत.
● युरोपियन युनियन देखील सहभागी होते.
● ते अर्थव्यवस्था, हवामान बदल, सुरक्षा आणि आरोग्य यासारख्या प्रमुख जागतिक मुद्द्यांवर चर्चा करतात.
● एकत्र काम करणे आणि जगाला मदत करणारे उपाय शोधणे हे ध्येय आहे.
● स्थापना : 1975
● पहिली परिषद – फ्रान्स
● आगामी 52 वी परिषद – फ्रान्स
● जगाच्या एकूण राष्ट्रीय उत्पन्नाच्या 45 टक्के आणि देशातील एकूण लोकसंख्येच्या 10टक्के प्रतिनिधित्व हे सात देश करतात.

उद्देश काय ?

● परस्पर आर्थिक हितसंबंध, व्यापाराचे आदान-प्रदान या उद्देशाने सुरू झालेला हा गट टप्प्याटप्प्याने शांतता, संरक्षण, दहशतवादविरोधी कृती, विकास, शिक्षण, पर्यावरण, जलवायू परिवर्तन अशा विविध मुद्द्यांवरील समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी एकत्र येत आहे.
● सन 2003पासून या गटातर्फे आशिया आणि आफ्रिकेतील विविध देशांना परिषदेमध्ये आमंत्रित केले जाते.

प्रमुख आमंत्रित देश

● भारत ,ऑस्ट्रेलिया ,ब्राझील ,मेक्सिको ,दक्षिण आफ्रिका ,दक्षिण कोरिया,युक्रेन

भारताचा सहभाग

● भारताने आतापर्यंत ‘जी-7’च्या 12 शिखर संमेलनात सहभाग घेतला आहे.
● 2003 मध्ये फ्रान्स, 2005मध्ये ब्रिटन, 2006मध्ये रशिया, 2007मध्ये जर्मनी, 2008मध्ये जपान, 2009मध्ये इटली, 2091मध्ये फ्रान्स, 2021मध्ये ब्रिटन, 2022मध्ये जर्मनी, 2023मध्ये जपान , 2024 इटली, 2025 कॅनडा.