● पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे दोन दिवसांच्या सायप्रस दौऱ्यावर आगमन झाले.
● अध्यक्ष निकोस क्रिस्टोडोलाइड्स यानी विमानतळावर त्यांचे स्वागत केले.
● गेल्या दोन दशकांमध्ये सायप्रसला भेट देणारे मोदी हे पहिलेच भारतीय पंतप्रधान आहेत.

सायप्रसला भेट देणारे मोदी तिसरे भारतीय पंतप्रधान

● सायप्रसला भेट देणारे मोदी हे तिसरे भारतीय पंतप्रधान ठरले. यापूर्वी इंदिरा गांधी यांनी 1983 मध्ये आणि अटलबिहारी वाजपेयी यांनी 2002 मध्ये सायप्रसला भेट दिली होती.
● भारत आणि सायप्रसमध्ये नेहमीच मजबूत राजनैतिक संबंध राहिले आहेत, परंतु अशा उच्चस्तरीय भेटी दुर्मिळ आहेत.
● राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांनी 2018 मध्ये सायप्रसला आणि परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांनी 2022 मध्ये सायप्रसला भेट दिली.

पंतप्रधानांच्या भेटीचे उद्दिष्टे:

1)आयएमईसी कॉरिडॉरमध्ये सहभाग: सायप्रस हा भारत-मध्य पूर्व-युरोप कॉरिडॉर (आयएमईसी) चा भाग आहे. या प्रकल्पामुळे भारतापासून युरोपपर्यंत ऊर्जा आणि व्यापार संबंध मजबूत होतील. यात युएई, सौदी अरेबिया, इस्रायल आणि युरोपियन युनियन देशांचा समावेश आहे.
2) पाकिस्तानला पाठिंबा दिल्याबद्दल तुर्कीला संदेश: 1974 पासून तुर्की आणि सायप्रसमध्ये वाद सुरू आहे. 1974 मध्ये तुर्कीने सायप्रसचा एक भाग बेकायदेशीरपणे ताब्यात घेतला होता आणि त्याला उत्तर सायप्रस असे नाव दिले होते.
पाकिस्तानच्या सहकार्याने ‘उत्तर सायप्रस’ची ओळख मिळवण्यासाठी ते सतत प्रयत्नशील आहे.
पाकिस्तानने अलीकडेच काश्मीर मुद्द्यावर ‘उत्तर सायप्रस’चा उल्लेख केला आहे, ज्यामुळे सायप्रस सरकार नाराज झाले आहे. ‘ऑपरेशन सिंदूर’ दरम्यान तुर्कीने अलीकडेच पाकिस्तानला पाठिंबा दिला होता. मोदींच्या भेटीला याच्याशी जोडले जात आहे.
3)काश्मीर मुद्द्यावर भारतासोबत: २०२६ मध्ये सायप्रस युरोपियन युनियनच्या परिषदेचे अध्यक्षपद भूषवणार आहे.
सायप्रसने नेहमीच काश्मीर मुद्द्यावर भारताला पाठिंबा दिला आहे आणि पीओकेमधून येणाऱ्या दहशतवादाविरुद्ध युरोपियन युनियनमध्ये भारताचा आवाज उठवण्याचे आश्वासन दिले आहे. त्याच वेळी, 1960 मध्ये स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर भारताने सायप्रसला लगेचच मान्यता दिली. 1962 मध्ये राजनैतिक संबंध प्रस्थापित झाले.
4)संयुक्त राष्ट्र आणि एनएसजीमध्ये भारताला पाठिंबा: सायप्रस संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद (UNSC), अणु पुरवठादार गट (NSG) आणि आंतरराष्ट्रीय अणुऊर्जा एजन्सी (IAEA) मध्ये भारताच्या कायमस्वरूपी सदस्यत्वाला उघडपणे पाठिंबा देत आहे.
5)ऑपरेशन सुकूनमध्ये सायप्रसने मदत केली: 2006 मध्ये लेबनॉन युद्धादरम्यान तेथे अडकलेल्या भारतीयांना बाहेर काढण्यात सायप्रसने महत्त्वाची भूमिका बजावली.
भारतीय नौदलाने त्याचे नाव ‘ऑपरेशन सुकून’ ठेवले. त्याचप्रमाणे 2011 मध्ये लिबियन गृहयुद्धादरम्यान भारतीयांना बाहेर काढण्यातही त्याने मदत केली. त्याचे नाव ‘ऑपरेशन सेफ होमकमिंग’ असे ठेवण्यात आले.

सायप्रस देशाविषयी…

● सायप्रस हा पूर्व भूमध्य समुद्रावर, ग्रीसच्या पूर्वेस, लेबनॉन, सीरिया आणि इस्रायलच्या पश्चिमेस, इजिप्तच्या उत्तरेस आणि तुर्कीच्या दक्षिणेस स्थित एक युरेशियन बेट देश आहे.
● त्याची राजधानी निकोसिया आहे.
● ते इजिप्तपासून 300 किमी अंतरावर आहे.
● पूर्वी त्यावर ब्रिटनचे राज्य होते.
● 16 ऑगस्ट 1960 रोजी ते स्वतंत्र झाले.
● 1974 मध्ये सायप्रसचे दोन भाग झाले.
● ग्रीसच्या पाठिंब्याने झालेल्या बंडानंतर, तुर्कीने सायप्रसच्या उत्तरेकडील भागावर हल्ला करून तो ताब्यात घेतला.