• युवा कार्यकर्त्या मलाला यूसुफझाईचा सन्मान करण्यासाठी संयुक्त राष्ट्र संघाने 12 जुलै हा दिन ‘जागतिक मलाला दिन’ म्हणून घोषित केला.
• जगभरातील महिला आणि मुलांच्या हक्कांचा सन्मान करण्यासाठी मलाला युसूफझाईचा जन्मदिन ‘मलाला दिन’ म्हणून साजरा केला जातो.

मलाला विषयी…

मलालाने तिच्या आयुष्यात अत्याचाराविरुद्ध आवाज उठवला. मलालाने निर्धाराने महिलांच्या सन्मानासाठी आणि शिक्षणासाठी दहशतवादी तालिबान्यांशी लढा दिला.मलालाचा जन्म 12 जुलै 1997 रोजी झियाउद्दीन युसुफझाई येथे स्वात खोऱ्यातील सर्वात मोठे शहर मिंगोरा येथे झाला, जो आताचा पाकिस्तानचा खैबर पख्तुनख्वा प्रांत आहे.2007 मध्ये तालिबानने ताबा घेतल्यानंतर, स्वात खोऱ्यातील परिस्थितीने आणखी वाईट वळण घेतले. यामुळे तिच्या कुटुंबावर आणि तेथे राहणाऱ्या समुदायावर परिणाम झाला. या कारणास्तव, मुलींना शाळेत जाण्यास, नृत्यासारख्या सांस्कृतिक कार्यात भाग घेण्यास आणि दूरदर्शन पाहण्यास बंदी घालण्यात आली होती. तेव्हा मलाला फक्त 9-10 वर्षांची होती.

मलालाचा लढा कसा सुरू झाला?

तालिबान दहशतवादी मोहिमेदरम्यान, 2008 च्या अखेरीस सुमारे 400 शाळा नष्ट करण्यात आल्या आणि आत्मघाती हल्ले ही रोजचीच घटना ठरत गेली. पण मलालाचा असा विश्वास होता की शिक्षणाचा अधिकार प्रत्येकाला आहे आणि म्हणूनच ती तालिबानच्या विरोधात उभी राहिली आणि शाळेत जाण्याचा निर्धार केला.

वयाच्या 15 व्या वर्षी गोळ्या झाडल्या गेल्या:

9 ऑक्टोबर 2012 रोजी सकाळी, शाळेतून घरी परतत असताना तालिबानच्या दोन सदस्यांनी बसमध्ये मलालावर गोळ्या झाडल्या.एक गोळी तिच्या डोक्याला लागली आणि तिच्या खांद्यात अडकली. मलाला गंभीर जखमी झाल्याने तिला पेशावर येथील पाकिस्तानी लष्करी रुग्णालयात नेण्यात आले. उपचारा दरम्यान, काही दिवसांनी तिला इंग्लंडमधील बर्मिंगहॅम येथील रुग्णालयात हलवण्यात आले.मलालाला जेव्हा तालिबान्यांकडून गोळ्या झाडण्यात आल्या तेव्हा उपचारा दरम्यान ती कोमात गेली.अर्धांगवायू झालेल्या मलालाच्या चेहऱ्याची डाव्या बाजूची शस्त्रक्रिया करण्यासाठी अनेक उपचार करावे लागले. अखेर 16 ऑक्टोबर 2012 रोजी ती कोमातून बाहेर आली. मात्र, तेव्हाही तिने आपला लढा सुरु ठेवला.

मलालाने न्यूयॉर्कमध्ये संयुक्त राष्ट्र संघात भाषण दिले आणि याच वर्षी तिने ‘आय एम मलाला: द गर्ल हू स्टुड अप फॉर एज्युकेशन अँड वॉज शॉट बाय द तालिबान’ हे तिचे पहिले पुस्तक आणि आत्मचरित्र प्रकाशित केले.

नोबेल शांतता पुरस्कार:

• 2014 मध्ये, मलालाला नोबेल शांतता पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. हा पुरस्कार सन्मानित करणारी मलाला सर्वात तरूण महिला ठरली.
• या पुरस्काराने तिच्या अथक प्रयत्नांची आणि मुलींच्या शिक्षणासाठी जो तिचा लढा सुरु होता त्याला एक वेगळी ओळख मिळवून दिली.
• 2017 मध्ये मला लाला संयुक्त राष्ट्र शांतता दूत म्हणून नियुक्त करण्यात आले.